INTRODUCCIÓN
As
ermidas son numerosas, especialmente na parroquia de Valeixe onde a
poboación está moi dispersa. Tendo en conta que consideramos ermidas
todos aqueles santuarios, templos ou capelas que non son igrexas
parroquiais. Están contabilizadas un total de 18 ermidas. Dúas delas
están no recinto dos cemiterios de Luneda e A Cañiza, e outras dúas
están en propiedade privada; unha no Pazo do Conde de Cervellón ou
Feirón (Parada de Achas) e outra nun barrio de Luneda ( o Lagarto).
O
resto son ermidas dedicadas a distintos santos ou virxes. O prototipo
destas ermidas sería unha construcción sinxela, en pedra, de planta
rectangular, de moi pequenas dimensións, con tellado a dúas augas, de
tella plana ou do país sobre estructura de madeira, cun humilde
campanario sobre fachada principal, na que se abre tamén a única porta
de acceso.
A
igrexa de Santa Eulalia de Deva, a Igrexa da Virxe de Gundián e a Virxe
de Pena de Francia, máis grandes e máis ricas có resto do conxunto, así
como a acapela do Cristo de MIranda, de formato inusitado, completan as
excepcións máisi significativas respecto das características apuntadas.
CAPELAS DE ACHAS
VIRXEN DO ROSARIO E SAGRADO CORAZÓN (SOBRADELO)
CAPELAS DE A CAÑIZA
CAPELA DO CEMITERIO
CAPELAS DE O COUTO
CAPELA DA VIRXE DO CARMEN
Festa: 16 de Xuño
Festa: 16 de Xuño
CAPELAS DE DEVA
NOSA SEÑORA DE GUNDÍAN
O
santuario da Virxe do Perpetuo Socorro, mais coñecida co nome da Virxe
de Gundián, é un templo barroco, no que destacan unha lanterna enriba da
zona do altar e a fachada principal, cunha escultura da Virxe nun
esvelto campanario de dous corpos superpostos coroados cunha cúpula de
pedra e unha cruz de ferro.
Festas: Virxe do Perpetuo Socorro: Mes de Abril
Virxe de Gundián e Virxe dos Remedios: 3º Semana de Agosto
Festas: Virxe do Perpetuo Socorro: Mes de Abril
Virxe de Gundián e Virxe dos Remedios: 3º Semana de Agosto
CAPELAS DE LUNEDA
SAN ROQUE
Festa: 16 de Agosto
Festa: 16 de Agosto
CEMITERIO
DO LUGAR DO LAGARTO
CAPELAS DE PARADA DE ACHAS
PENA DE FRANCIA
Esta
capela foi construída por orde dun veciño de Parada, Diego Rodríguez,
que fixo testamento para que coas rendas dun monte da súa propiedade se
mantivera e construíra a devandita capela. A maior parte da capela foi
feita entre 1762 e 1772. O retablo é obra de Xoan Xil. A imaxe da Virxe
foi traída de Lisboa o 8 de agosto de 1752. No frontal da capela hai
unha inscrición que di: “ Esta obra se principió a 12 de Febrero de
1756, siendo cura en vacante D. Tomás Simón y se hace toda de limosna de
devoción de devotos”. O 19 de xuño de 1829, caeulle completamente o
teito. Hoxe está totalmente reconstruída.
Festa: 21 de Setembro
SAN JUAN (FOLGOSO)
Festas: San Xoán Bautista e Virxe da Piedade-24 de Xuño
PAZO DE FEIRÓN
CAPELAS DE VALEIXE
Festas: San Xoán Bautista e Virxe da Piedade-24 de Xuño
PAZO DE FEIRÓN
CAPELAS DE VALEIXE
ASCENSIÓN (MOURELOS)
Esta pequena ermida ten unhas dimensións de 5,65 metros de longo por 4,90 metros de ancho. Na fachada principal ten unha porta de 1,80 metros de alto por 1,00 metro de ancho, e dúas cruces gravadas. Tamén ten 11 cruces gravadas nos laterais, cinco nun lado e seis no outro. Ten unha pequena xanela lateral, e o tellado é de uralita.
Festa: A Ascensión-Domingo de MaioSAN ROQUE DE FURNA (TEMPERÁN)
Esta
Ermida pertenceu ao Pazo da Furna e foi mandada facer polo seu
propietario, D. Ramón, para agradecer favores que recibira do Santo con
motivo da curación dun dos seus fillos. Na actualidade está case
abandonada e non se fai culto nela.
A
súa estrutura é de pedra e no tellado presenta catro pináculos en
cadansúa esquina. Está comunicada por unhas escaleiras coa finca da
Furna.
Festa: 16 de AgostoFesta: 5 de Agosto
Esta ermida ten un formato inusitado tendo en planta 8 lados, catro de 4,20 metros e os outros de 1,10 metros. Tres dos laterais grandes son abertos, estando protexidos por unha grella de ferro. Os laterais pequenos son cerrados, tendo 4 peañas exteriores e 4 interiores. No interior ten un altar e un cruceiro con pintura policromada e cunha inscrición no pé na que se pode ler 1778. No cruceiro, por un lado está Cristo na cruz, e polo reverso está a Virxe co Cristo nos brazos.
Festa: 3 de Maio
Ermida
construída sobre rocha no lugar do Anxo da Garda, sendo as súas medidas
as seguintes, largo 9,20 m., ancho 5,85 m. e altura de cornixa 3,5 m.
No seu frontal ten unha porta de 2,20 m. de alto por 1,30 m. de ancho.
Na súa parte frontal ten un peto tallado na pedra, nun lateral unha
pequena xanela, e na fachada posterior ten gravada unha pequena cruz de
pedra. O tellado está feito con tella do país. Accédese á capela subindo
catro chanzos.
Festa: 1º Domingo de Marzo
CAPELA DOS REMEDIOS (MIÑOTEIRA)
Esta
ermida mide 10,70 metros de largo por 7 metros de ancho, sendo a súa
altura de cornixa duns 3 m3tros. Ten unha porta frontal sobre a que se
levanta un frontón e sobre el un campanario sinxelo, coroado cunha cruz.
Nas catros esquinas do tellado ten cadanseu pináculo. Tamén ten unha
pequena porta lateral e no frontal dous ventanuchos. O seu tellado está
feito con tella do país.
Festa: 8 de Setembro
CAPELA DE SAN ANTÓN (TAÍN)
Festa: 13 de Xuño
LOCALIZACIÓN XEOGRÁFICA
Ver ARte en mi pueblo en un mapa más grande
Festa: 13 de Xuño
LOCALIZACIÓN XEOGRÁFICA
Ver ARte en mi pueblo en un mapa más grande
